Czas powstania: XIV-XV w. Wymiary: wysokość - od ok. 30 do 50 cm, grubość ścianek 1-2 mm Materiał i technika: szkło
W zbiorach Muzeum w Nysie znajduje się około 2500 fragmentów naczyń szklanych użytkowanych w dawnych wiekach, które znalezione zostały w wyniku badań archeologicznych prowadzonych w centrum miasta. Wiele spośród nich to pozostałości pucharów fletowych. Pochodzą one z kilkudziesięciu okazów, a kilka z nich udało się zrekonstruować w prawie pełnej, pierwotnej formie. Były to smukłe i wysokie naczynia, używane w XIV i XV wieku jako wykwintne elementy zastawy stołowej. Nazwa nawiązuje właśnie do ich wydłużonego, przypominającego flet kształtu.
Wysokości pucharów odkrytych w Nysie mieściły się w przedziale od około 30 do 50 cm. Wykonywali je mistrzowie szklarscy techniką dmuchania. Przy użyciu piszczeli szklarskiej wydmuchiwano bańkę, którą formowano na kształt mocno wydłużonego, zwężającego się walca. Do dna naczynia dolepiano spiralnie grubą nić szklaną, która po sklejeniu tworzyła podstawę pucharu. Powierzchnię naczyń zdobiono przypajanymi guzkami szklanymi o łezkowatym lub muszelkowatym kształcie, które stanowiły element zdobniczy, a jednocześnie ułatwiały chwyt naczynia. Strefa zdobienia ograniczona była zwykle od góry i dołu dookolną lub spiralną szklaną nicią.
Puchary fletowe to delikatne naczynia cienkościenne, o grubości ścianek 1-2 mm, jedynie lekko zgrubiałe w części przykrawędnej i masywniejsze przy podstawie. Wykonywane były w okresie późnego średniowiecza z przejrzystego, lekko zielonkawego szkła, w tak zwanych leśnych hutach szkła – niewielkich wytwórniach funkcjonujących wówczas w Europie Środkowej najczęściej na terenach podgórskich, obfitujących w piaski szklarskie i drewno, którego wielkie ilości zużywano w procesie hutniczym. Na terenie księstwa nyskiego biskupów wrocławskich huty takie funkcjonowały w południowej, górzystej jego części, obecnie w granicach Republiki Czeskiej. Wyroby z tych wytwórni trafiały najpewniej w większości na stoły bogatych, nyskich mieszczan, a także na dwór biskupi w Nysie i Wrocławiu. Puchary fletowe służyły zapewne do picia piwa – najbardziej popularnego napitku w tamtym okresie. Duża ilość znalezionych na terenie miasta fragmentów tych naczyń świadczy o zasobności mieszkańców i bogactwie Nysy w okresie XIV i XV wieku, jako że naczynia szklane to w owym czasie były drogie i luksusowe wyroby. W powszechnym użyciu były tańsze naczynia ceramiczne i drewniane, których pozostałości są bardzo częstym znaleziskiem w nawarstwieniach średniowiecznych wszystkich miast Śląska i Europy Środkowej.
Tak liczna kolekcja szklanych pucharów fletowych to wielka rzadkość w zbiorach archeologicznych polskich muzeów. Kruchość materiału, z jakiego zostały wykonane, nie sprzyjała możliwości zachowania się całych egzemplarzy, tym bardziej, że znaleziska te pochodzą z nawarstwień ziemnych leżących na głębokości kilku metrów poniżej współczesnej powierzchni miasta. Zmieniła się także sama struktura szkła – naczynia pierwotnie przezroczyste o lekko zielonkawym odcieniu, teraz mienią się paletą barw od ciemnobrązowej przez złocistą, po srebrzystą z tęczowymi odcieniami. To efekt korozji szkła i zmieniającej się z upływem stuleci jego wewnętrznej struktury.
