Muzeum posiada bogate zbiory malarstwa, rzeźby i grafiki, gdzie na szczególną uwagę zasługuje galeria malarstwa europejskiego od XV do XIX wieku. Obszerną kolekcję stanowi rzemiosło artystyczne w postaci mebli, wyrobów z cyny, szkła, porcelany, fajansu i kamionki, a także kowalstwo, militaria oraz rękopisy i starodruki.
W Muzeum, oprócz ekspozycji stałej, prezentowane są wystawy czasowe artystów z kraju i zagranicy. Ponadto placówka prowadzi w szerokim zakresie działalność edukacyjną i naukową w postaci lekcji muzealnych, konferencji, wydawnictw naukowych, konkursów. Instytucja bierze czynny udział w życiu artystycznym i kulturalnym miasta organizując koncerty, spektakle, spotkania autorskie, wieczory muzealne.
Muzeum czynnie uczestniczy w cyklicznych imprezach o zasięgu lokalnym, ogólnopolskim oraz europejskim:
Europejskie Dni Dziedzictwa - koordynowane przez Narodowy Instytut Dziedzictwa (NID) w Warszawie
Noc Muzeów - ogólnoeuropejska impreza kulturalna
Weekend Seniora z Kulturą - koordynowana przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Nyski Festiwal Nauki - organizowany przez Państwową Akademię Nauk Stosowanych w Nysie