O wystawie

Muzeum nyskie od początku swojego 125-letniego istnienia gromadzi zbiory zabytków archeologicznych z naszego regionu. Już w XIX wieku odnotowane zostały pierwsze odkrycia archeologiczne – toporki i siekiery kamienne znajdywane w trakcie prac rolnych, a także starożytne naczynia gliniane pochodzące z cmentarzysk epoki brązu. 

Początkowo kolekcjonowane jako lokalne ciekawostki, bardzo szybko stały się przedmiotem opracowań naukowych, jako namacalne świadectwo zamieszkiwania obecnej ziemi nyskiej od wielu tysięcy lat przez rozmaite ludy starożytne, od epoki kamienia, poprzez epokę brązu, epokę żelaza, aż do okresu średniowiecza, dla którego posiadamy już źródła pisane. 

 

Już od 1900 r. prowadzono tu badania wykopaliskowe, na przykład na cmentarzyskach kultury łużyckiej w Starym Paczkowie, Kłodoboku, Korzękwicach. W I połowie XX w. badacze lokalni, często nauczyciele, prowadzili poszukiwania starożytnych przedmiotów. W ten sposób  pozyskano bardzo wiele znalezisk krzemiennych i kamiennych ze starszej epoki kamienia oraz neolitu.
 

Od 1897 r. nyskie muzeum z prowadzącym je stowarzyszeniem (Neisser Kunst –und Altertums-Vereins) wydawało popularnonaukowy rocznik, gdzie publikowano dokonywane odkrycia archeologiczne, oraz szersze opracowania dotyczące poszczególnych epok pradziejowych. Czynili to lokalni badacze (Hermann Dittrich, Georg Weisser), a także naukowcy i konserwatorzy z terenu Śląska (Georg Raschke, prof. Hans Seger).

 

Po 1945 r. na plan pierwszy wysunęły się badania średniowiecznej Nysy, co było związane ze zniszczeniami II wojny  światowej i budową nowego miasta na pozostałościach dawnej, historycznej stolicy księstwa biskupiego. Badania archeologiczne na szeroką skalę miały miejsce w latach 50. i 60 . XX w. (prof. Józef Kaźmierczyk z Wrocławia i Marian Tondera z nyskiego muzeum). Prace te przez wiele lat kontynuował Wacław Romiński. Obecnie także prowadzi się wiele archeologicznych wykopalisk w centrum Nysy, przy okazji wszystkich wykonywanych tu inwestycji budowlanych, czym zajmują się obecni archeolodzy muzealni – Mariusz Krawczyk i Krzysztof Dobrzański. Oczywiście nadal prowadzi się także prace badawcze w miejscach starożytnego osadnictwa poza obszarem miasta. Najczęściej są to prace badawcze o charakterze ratowniczym, których celem jest rozpoznanie stanowisk archeologicznych zagrożonych zniszczeniem, na przykład w związku z planowanymi inwestycjami i robotami ziemnymi.  Od 14 lat wyniki tych badań prezentowane są w systematycznie w naszym roczniku muzealnym „Nyskie Szkice Muzealne”. 

 

Na wystawie prezentujemy wybrane fragmenty dawnych i współczesnych wydawnictw naukowych, oraz przede wszystkim reprezentatywne dla zbiorów nyskiego muzeum zabytki archeologiczne, których bardzo dużą ilość zgromadzono w zbiorach nyskiego muzeum w ciągu 125 lat jego istnienia.