Urzędnik i pisarz polityczny Hans von Held (1764-1842) należał do najbardziej znanych osobowości późnego oświecenia w Prusach. Sławę zdobył przede wszystkim poprzez oskarżenia wobec pruskiej administracji państwowej pod koniec XVIII w. oraz przez publiczną krytykę polityki pruskiej po II i III rozbiorze Polski w 1793 i 1795 r.
Urodzony na Śląsku Hans von Held studiował prawo i nauki o państwie na uniwersytetach we Frankfurcie nad Odrą, w Halle i Helmstedt. Ze stanowiska sekretarza dolnośląskiej Dyrekcji Akcyzy i Ceł w Głogowie i Kostrzynie został w 1793 r. przeniesiony do Poznania, na ziemie zajęte przez Prusy po II rozbiorze Polski.
Jako radca celny zetknął się tam z korupcją wśród wysokich urzędników, wzbogaceniem szlachty i wyzyskiem ludności. Pod wpływem myśli oświeceniowej oraz idei rewolucji francuskiej Held uporczywie walczył o równość, wolność i sprawiedliwość. Nadużycia władzy udokumentował w tzw. „Czarnej Księdze”.
Obok działalności Hansa von Helda wystawa przedstawia pełne konfliktów stosunki pomiędzy Prusami a Rzeczpospolitą, a także dzieje nowych pruskich prowincji.
Dwujęzyczna (polsko-niemiecka) wystawa objazdowa oraz towarzysząca jej publikacja informują nie tylko o ciekawej biografii Hansa von Helda, ale również pozwalają poznać nieznany dotąd rozdział historii Europy Środkowo-Wschodniej przełomu XVIII i XIX w.
