Historia tradycji muzealnej w Nysie. Dyrektorzy: Stanisław Kramarczyk i Franciszek Pikuła
Na wystawie można zapoznać się z najważniejszymi wydarzeniami z ponad 120-letniej historii muzeum w Nysie. Są to pamiątki i dokumenty zarówno z początków pierwszego założonego w 1897 roku muzeum w ówczesnej Rejencji Opolskiej, jak też z kontynuacji działalności po 1945 roku.
Część ekspozycji stanowi otwarta w maju 2014 roku wystawa stała "Dyrektorzy Muzeum w Nysie: St. Kramarczyk - F. Pikuła", której opracowania podjęły się dr Małgorzata Radziewicz i mgr Małgorzata Pierścieniak. Ekspozycja była przedstawieniem biografii dwóch najważniejszych dyrektorów Muzeum w Nysie po II wojnie światowej. Jak pisała dr Małgorzata Radziewicz: "Bezpośrednim powodem do ponownego wniknięcia w świat dokonań zawodowych obu wielkich konstruktorów zabytkowej jakości i zawartości zasobów naszej instytucji, był projekt realizacyjny wystawy stałej poświęconej dokonaniom tych niezwykłych muzealników, oddanych idei tworzenia miejsca dla historii i pamięci, a także miejsca poszukiwania tożsamości. Jako sukcesorzy pracy i wieloletniego zaangażowania w dzieło ochrony zabytków Stanisława Kramarczyka, a później Franciszka Pikuły, pragniemy po wielu latach podjąć próbę ich „uobecnienia” w życiu naszego miasta, przypomnienia ich roli w dziele ocalania historii dla kolejnych pokoleń." (M. Radziewicz, Od redakcji [w:] "Nyskie Szkice Muzealne", t. VII, Nysa 2014, s. 6)
Wymienieni dyrektorzy byli godnymi sukcesorami bogatej tradycji, która jednak zaczęła się znacznie wcześniej. W październiku 2017 roku odbyły się uroczystości „120-lecia tradycji muzealnych w Nysie”, na których potrzeby została przygotowana wystawa o takim samym tytule. Celem było przedstawienie idei jaka przyświecała w 1897 roku „Nyskiemu Towarzystwu Sztuki i Starożytności” i jaka jest kontynuowana do dnia dzisiejszego. Była to również okazja do przypomnienia osób, które przez lata tworzyły muzeum, szczególnie pierwszego przewodniczącego towarzystwa Johanesa Hellmanna. Towarzystwo pozostawiło po sobie bogatą spuściznę intelektualną - w latach 1897-1941 wydawało rocznik, którego poszczególne tomy do dzisiaj są cennym źródłem do poznania niezwykle bogatej historii miasta. W 2017 roku w X tomie „Nyskich Szkiców Muzealnych” ukazały się artykuły poruszające temat wspomnianej historii muzeum w Nysie, jak też biogramy osób zasłużonych.
