Taboret nożycowy (w typie faldistorium; pliant)
Anonimowy autor, XVII w., drewno rzeźbione polichromowane, siedzisko z płótna lnianego (oryginalne), kryte bogato dekorowanym kurdybanem (wtórne); wys. 86 cm, szer. 83, gł. 65 cm
Pochodzenie: ze zbiorów Muzeum Powiatowego w Nysie
Taboret wyściełany lnianymi pasami płóciennymi, składany, reprezentacyjny. Prawdopodobnie należy go wiązać z własnością biskupią. Składa się dwóch par nóg skrzyżowanych ze sobą, tworzących literę X. Posiada dekorację w postaci czterech głów aniołków (jako wykończenie) oraz czterech łap lwich (nogi taboretu). Złocenia nie zachowały się (głowy). Kurdyban barokowy o ornamencie roślinnym położony na siedzisku (wtórny), dopasowany do wymiarów siedziska. Oryginalnie na lniane pasy nakładano bogato dekorowaną poduszkę.
Konstrukcja taboretu wykonana jest z drewna dębowego, głowy aniołków i nogi lwów z drewna miękkiego (lipa?). Główki aniołków i oraz lwie łapy polichromowane w kolorze jasnego różu. Siedzisko krzesła oryginalne – pasy lniane, plecione ze sznurka, zszywane. W kilku miejscach były uszkodzone i bardzo brudne. W 1968 r. taboret poddano konserwacji, siedzisko wyprano w wywarze z mydlinka lekarskiego, kilkukrotnie zmieniając roztwór. Po wypraniu dokładnie spłukano przegotowaną wodą.
Tego typu taborety projektowano z myślą o złożeniu i rozłożeniu – ich funkcjonalność była kluczowa dla transportu lub ważnych wydarzeń, podczas których potrzebne były dodatkowe siedziska. Krzesła ze składaną ramą po raz pierwszy zastosowano w starożytnym Egipcie, Grecji i Rzymie – tam szczególnie popularne były sella curulis, czyli krzesła kurulne. W czasach wczesnochrześcijańskich nazywano je faldistorium (łac. składany stołek) - używane przez urzędników, dostojników kościelnych lub na dworach królewskich. Składany taboret o nogach w kształcie litery X (pliant) przeznaczony do codziennego użytku wykształcił się w średniowieczu, rozprzestrzenił się w całej Europie w dobie renesansu, uzyskując szczególną popularność w okresie neoklasycystycznym aż do końca XIX wieku.
Opracowanie: Ewelina Kwiatkowska
Zdjęcia: Muzeum Powiatowe w Nysie
Zdjęcie monety, źródło: By Classical Numismatic Group, Inc. http://www.cngcoins.com, CC BY-SA 2.5, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=67404529
Montaż i animacja: Krzysztof Dobrzański
Muzyka: Denmark (Live @ KEXP) by Portland Cello Project, źródło: https://freemusicarchive.org
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury - państwowego funduszu celowego.
