Pragniemy oficjalnie podzielić się informacją, że na terenie jednej z inwestycji budowlanych realizowanych w śródmieściu Nysy, przy zbiegu ulic Karola Miarki i Tkackiej, podczas prac archeologicznych odkryty został skarb. Są to w większości monety srebrne z okresu Cesarstwa Niemieckiego i III Rzeszy. Zbiór składa się z niemal tysiąca monet z lat 1873-1939, o nominałach: 5 - 3 - 2 - 1 - ½ Marki.
W trakcie badań prowadzonych w tamtym regionie od ponad miesiąca, odkryto kilkanaście pomieszczeń piwnicznych, związanych ze zniszczonymi w 1945 r. i wyburzonymi w latach 50. kamienicami. Kiedyś, do 1945 roku istniało tu około 10 kamienic z rozległym, częściowo zabudowanym zapleczem W trakcie prowadzonych prac archeolodzy odkryli do tej pory między innymi 22 pomieszczenia piwniczne. Są to relikty budowli, które powstały w II połowie XIV i w XV wieku, przebudowywane i rozbudowywane w okresie renesansu i baroku, aż po wiek XIX. Bardzo wiele znalezisk dokonano na terenie dawnych podwórzy kamienic. Są to wciąż odsłaniane relikty zabudowy drewnianej – pozostałości małych budynków gospodarczych, miejsca pracowni rzemieślniczych, liczne kloaki (średniowieczne toalety), piwniczki – chłodnie, studnie. Wewnątrz nich znajdujemy bardzo wiele przedmiotów: do tej pory – blisko 200 całych, zachowanych naczyń ceramicznych, tysiące fragmentów ceramiki, przedmioty z metalu, szkła, skóry, drewna.
Prowadzone prace archeologiczne ujawniły ciekawe elementy architektoniczne. Przy zbiegu ulic Karola Miarki i Tkackiej mieściła się synagoga, która została wybudowana w XIX wieku na pozostałościach średniowiecznych kamienic. Zniszczona została w wyniku działań wojennych w 1945 roku. Znalezione przez nas detale architektoniczne prawdopodobnie pochodziły z wnętrza synagogi.
Spośród wielu innych znalezisk, dokonano także odkrycia pozostałości warsztatu rzemieślniczego zajmującego się odlewaniem różnego rodzaju przedmiotów z metali kolorowych. Na zapleczu jednej z kamienic od strony ul. Kramarskiej, znaleziono tygle i formy odlewnicze, a także gotowe wyroby. Znaleziska liczą sobie około pół tysiąca lat i są świadectwem wysokiego poziomu nyskiego rzemiosła w zakresie masowej produkcji różnego rodzaju przedmiotów z miedzi, cyny, mosiądzu, brązu, a także metali szlachetnych, takich jak srebro czy złoto. Tygle odlewnicze to żaroodporne naczynia ceramiczne o przekroju okrągłym u podstawy, a trójkątnym przy wylewie, z których roztopiony metal w stanie płynnym, wlewano do form odlewniczych, gdzie zastygał on w pożądanym kształcie. W warsztacie używano składanych form kamiennych do wielokrotnego użytku oraz jednorazowych form glinianych, w których odlewy wykonywano tak zwaną metodą na wosk tracony. Dziesiątki takich właśnie form i ich fragmentów znaleziono wśród pozostałości warsztatu.
Znana już od czasów starożytnych, a stosowana do dnia dzisiejszego metoda na wosk tracony, polega na wykonaniu w miękkim wosku modelu przedmiotu. Następnie model zalewa się masą glinianą, kształtując jednocześnie kanał wlewowy i kanaliki odpowietrzające. W trakcie wypalania formy glinianej, woskowy model wytapia się, pozostawiając wewnątrz pustą przestrzeń, w którą w następnej kolejności wlewa się roztopiony metal. Po rozbiciu, lub rozłożeniu formy, uzyskuje się metalowy odlew identyczny z modelem. Pozostaje tylko usunąć nadlewki czyli pozostałości metalu z kanału, którym wlewano go do formy oraz z kanalików odpowietrzających. Formy z nyskiego warsztatu są bardzo rozbudowane – zwielokrotnione – pozwalały na jednoczesne odlanie, co najmniej kilkudziesięciu identycznych przedmiotów z jednej formy. Były to na przykład pierścienie – kółeczka metalowe, naparstki, czy też sprzączki. Co więcej – odkryto tu kolekcję kilkudziesięciu identycznych sprzączek – gotowych wyrobów, do wykonania których użyto formy, której rozbite fragmenty znaleziono w warsztacie.
Uwaga! Część ze znalezisk jest wyeksponowana na wystawie czasowej zorganizowanej z okazji 125-lecia tradycji muzealnych w Nysie - więcej na temat wystawy
