Fragment kolekcji Rolfa Nendzyńskiego zaprezentowany na wystawie, to przede wszystkim kompleksowe studium historii Nysy. Dzięki zgromadzonym przez niego grafikom, możemy prześledzić rozwój miasta na przestrzeni wieków. Począwszy od drzeworytów z Kroniki Świata Hartmanna Schedla z 1493 r., poprzez późniejsze XVII wieczne przedstawienia miedziorytnicze z Civitates Orbis Terrarum Georga Brauna i Fransa Hogenberga, czy Topographia Bohemiae, Moraviae Et Silesiae Matthausa Meriana i nieocenione XVIII wieczne miedzioryty kolorowane autorstwa Fryderyka Bernarda Wernera i Martina Engelbrechta. Dzięki zgromadzonym stalorytom, m.in. sztychu Theodora Blatterbauera, zamieszczonych w dziele Franza Schrollera Schlesien. Eine Schilderung des Schlesierlandes (1885 r.), kolekcja przenosi nas do najważniejszych miejscowości śląskich końca XIX w. Ponadto litografie, m. in. autorstwa Bernarda Mannfelda, czy Alfreda Hindorfa, przybliżają ówczesny wygląd nyskiego śródmieścia. Pośród grafik odnajdziemy także XVIII wieczne mapy Nysy i dawnego księstwa nyskiego.
Naturalnym i kompletnym uzupełnieniem wyboru grafik jest wybór pocztówek spośród niemal 2 tysięcy kart pocztowych zgromadzonych przez Rolfa Nendzyńskiego. Na ekspozycji w tradycyjnej formie zobaczymy niewielki wycinek zbioru, który jednak przybliży nam wygląd ulic i budynków z końca XIX i 1. poł. XX w. Dzięki zdjęciom lotniczym przyjrzeć można się dawnemu układowi urbanistycznemu. Ponadto mamy okazję lepiej poznać dawnych mieszkańców - zobaczyć jak wyglądali i w jaki sposób spędzali czas wolny. Uzupełnieniem zaprezentowanego wyimka kolekcji jest prezentacja multimedialna oraz mapa miasta, na którą naniesiono dawną zabudowę i nieistniejące już obiekty. Oprócz przedstawień graficznych, na wystawie zaprezentowano numizmaty związane z Nysą. Rolf Nendzyński, jako kolekcjoner kompletny zgromadził pokaźną ilość notgeldów, które upamiętniają znaczące wydarzenia w dziejach miasta. Znajdziemy tu przykładowo banknot o nominale 700 marek na 700-lecie lokacji miasta, szczególnie interesujący ze względu na zbliżającą się kolejną okrągłą rocznicę. Nyskie notgeldy zestawione zostały wraz z innymi numizmatami, o które Muzeum Powiatowe w Nysie wzbogaciło się w ostatnim roku, głównie dzięki przekazom Dariusza Ropa. Szczególną uwagę zwrócić warto na niebywale rzadki kwartnik Jana III Romki z przełomu XIII i XIV w., a także krajcary pochodzące z XVII w., emitowane przez biskupów wrocławskich Karola Habsburga, Fryderyka Heskiego i Ludwiga von Pfalz–Neuburga. Oprócz nich do obejrzenia są również niemieckie marki z czasów hiperinflacji oraz pieniądze zastępcze z okolicznych miejscowości tj. Paczkowa czy Otmuchowa.
W roku 2020 nyskie muzeum dokonało także zakupu sztucera myśliwskiego pochodzącego z 2. połowy XIX w., a wytworzonego w zakładzie nyskiego rusznikarza Conrada Schaudera. Broń można zobaczyć na sali militarnej im. Bazylego Rogowskiego. Dział starodruków wzbogacił się natomiast o kolejne 3 woluminy. Pierwsze dwa z nich to mszały zakupione od Marianny Ostapiak - Missale Romanum Ex Decreto Sacrosanctiu Concilii Tridenti Restitutum… - rzymski dla diecezji wrocławskiej z 1738 r. i Missale Novum Romano-Olomucense dla diecezji morawskiej z 1. poł XVIII w. Oba zawierają wiele całostronicowych, niezwykle wartościowych miedziorytów związanych z najważniejszymi uroczystościami liturgicznymi. Jako dar od Rolfa Nendzynskiego Muzeum Powiatowe w Nysie otrzymało ponadto cenny starodruk wydany w 1792 r., Philosophische Anmerkungen Und Abhandlungen Zu Cicero's Buchern Von Den Pflichten – znany oświeceniowy przekład traktatu Cycerona, prawdopodobnie zainicjowany przez króla pruskiego Fryderyka II.
Ciekawostką i dużą atrakcją dla miłośników Nysy jest także akwarela autorstwa Josefa Meyersa – projekt siedziby nyskiej straży pożarnej, obecnie Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Nysie, pochodzący w 1912 r. Do muzeum projekt trafił w 2021 r. jako dar byłych i obecnych oficerów straży pożarnej w Nysie.
Uwaga!
Uruchomiliśmy mapkę, która prezentuje miejsca przedstawione na pocztówkach z kolekcji Rolfa Nendzynskiego.
Jeśli chcesz obejrzeć mapkę, kliknij tu:
Pocztówki z dawnej Nysy
Zachęcamy do wirtualnego spaceru po dawnej Nysie!
oprac. Daniel Guła
