Logo

Muzeum Powiatowe w Nysie

48-300 Nysa, ul. Biskupa Jarosława 11, tel. 77 433 20 83, 77 435 50 10

"W stronę Wojtkiewicza"


Powiększenie
Powiększenie
Powiększenie
Powiększenie

"W stronę Wojtkiewicza" - fotografie Wiesi Hołyńskiej

Wystawa czynna: 14.12.2018 - 17.02.2019
Kuratorki wystawy: Adriana Zalewska-Wąsowicz, Patrycja Ciecior
Wernisaż: Fotorelacja

FIKCJA PRZEMIENIONA W REALNOŚĆ
Witold Wojtkiewicz to malarz, którego wizja świata jest wciąż porażająca i wydaje się na wskroś współczesna, mimo że od powstania jego obrazów minęło już ponad sto lat. Na jego płótnach i arkuszach papieru toczy się dramatyczne i beznadziejne życie. Jest to świat jałowy i milczący, zdający się więdnąć i zamierać w wyblakłych barwach. Ten świat zrezygnowanych, bezradnych dzieci, staruszków i lalek to metaforyczna diagnoza naszej własnej bezsilności wobec losu, w starciu z którym nie mamy żadnych szans. Jesteśmy w nim niczym więcej, jak własnymi karykaturami, bezwolnymi lalkami odgrywającymi nasze życie.
Fotograficzne inscenizacje Wiesi Hołyńskiej, inspirowane malarstwem Wojtkiewicza, pokazują z pozoru ten sam świat, jednak, mimo powierzchownego podobieństwa, jest on czymś w rodzaju lustrzanego jego odbicia, w którym wszystko zamienia się w swoje przeciwieństwo. Płaskie, widmowe postacie Wojtkiewicza na fotografiach odtwarzających sceny z jego obrazów wypełniają się dotykalną materią ciała, nabierają życia. Starannie zaaranżowana nasycona kolorystyka tych obrazów sprawia, że świat ten zjawia się w blasku słońca, pulsuje.
U Wojtkiewicza ludzka rzeczywistość sportretowana została pod postacią marionetek i ludzi wyglądających jak manekiny. Tej mocnej metafory używało poza Wojtkiewiczem wielu artystów odwołujących się do estetyki spotęgowanej ekspresji – wśród nich własną wstrząsającą wizję stworzył w teatrze Tadeusz Kantor, zmieniając aktorów w kukły – nadmarionety wg terminologii Craiga, którego koncepcja była równoczesna z późnymi obrazami Wojtkiewicza.
Wiesia Hołyńska zrobiła jednak coś innego, bo odwróciła tę sytuację: to nie ludzie zamieniają się w jej inscenizacjach w lalki i manekiny, tylko te martwe imitacje ludzkich osób stają się osobami rzeczywistymi. Role niezdolnych do pełnego życia postaci z obrazów Wojtkiewicza powierzyła bowiem w części także aktorom, którzy naprawdę są bezradni i niepełnosprawni, np. osoby z zespołem Downa. Wchodzą oni w rolę lalek i kukieł, które poprzez ich ciała ożywają. Ujawniają w ten sposób nie Wojtkiewiczowską bezsilność, ale – przeciwnie – przemożną wolę życia i dania wyrazu prawdzie swojego losu. Fikcyjny, metaforyczny świat malarstwa przemienia się na tych fotografiach w świat realny, w którym aktorzy grają samych siebie. Ze swojego osobnego świata przebijają się do barwnego świata pełnowymiarowego życia, pokonując mur obcości i niezrozumienia. Najbardziej symboliczna inscenizacja, przekazująca sens tego wielkiego artystycznego przedsięwzięcia, to obraz, w którym aktorzy odgrywający postacie z Masek Wojtkiewicza wyłaniają się z ciemnego wnętrza domu, ukazując się w wielkim otworze wybitym w ścianie.
Fotograficzne inscenizacje Wiesi Hołyńskiej to żarliwy dialog z obrazami Wojtkiewicza; dialog, w którym dramatyczna i katastroficzna wizja życia dopełniona zostaje elementem heroicznej postawy wobec trudnego i gorzkiego losu.
Elżbieta Łubowicz

Wiesia Hołyńska
Fotograf, historyk sztuki, terapeuta, scenograf. Członek ZPAF-u.
Mieszka w Buczkowicach k/ Bielska-Białej.
Realizuje autorskie projekty: Obrazy Chmur, Breakdance – współczesna metafora, Naturalne medytacje, W stronę Wojtkiewicza, Leśmian pisany obrazem.
Współpracowała m.in. z wydziałem fotografii twórczej przy Uniwersytecie Śląskim, Teatrem Śląskim i Marianum w Opavie, ze szkołą fotograficzną MFF Kwadrat.
Prowadziła arteterapię dla dzieci,młodzieży i osób niepełnosprawnych posiłkując się różnymi dziedzinami sztuki.
Nagrody:
2015 – nagroda w konkursie "Niebieska Flasza" Henryka Mikolascha w Muzeum Narodowym we Wrocławiu; 2012 – V Europaischer Kunstlerpreis, Sonder – Ehrenpreis Sociales Europa, w Leverkusen; 2008 – wyróżnienie w konkursie "Mój punkt widzenia" w Raciborzu; 2004 – nagroda Prezydenta miasta Racibórz za współpracę polsko-czeską
Wystawy indywidualne:
2018 – Bielsko-Biała(luty); 2017 - Radoszyce; 2017 - Limanowa; 2016 - Grodzisk Mazowiecki; 2016 - Radziejowice ; 2015 - Linhartovy Zamek (CR); 2014 – 2012 Racibórz; 2011 – Grudziądz; 2011 – Kwidzyn; 2007 – Manchester; 2007 – Rybnik; 2006 – Opava (CR);